Lưu ký chứng khoán là một trong các hoạt động quan trọng đối với các nhà đầu tư khi tham gia thị trường chứng khoán. Vậy lưu ký chứng khoán là gì? trung tâm lưu ký chứng khoán là gì? Chức năng và nhiệm vụ của trung tâm lưu ký chứng khoán như thế nào? Cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết tại bài viết dưới đây.
1. Lưu ký chứng khoán là gì?
Lưu ký chứng khoán hoạt động ký gửi, bảo quản và chuyển giao chứng khoán của nhà đầu tư trên hệ thống lưu ký do Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam thực hiện. Hoạt động này được thực hiện với mục đích hỗ trợ quản lý hiệu quả và đảm bảo được lợi ích của người sở hữu chứng khoán.
Trên thực tế để thực hiện các giao dịch chứng khoán nhà đầu tư cần ký hợp đồng mở tài khoản chứng khoán tại các thành viên lưu ký. Với quy định hiện nay thì mỗi công ty hay tổ chức phát hành chứng khoán có hoặc không đăng ký niêm yết trên Sở giao dịch thì cần lưu ký tại trung tâm lưu ký chứng khoán mới được thực hiện các giao dịch trên sàn chứng khoán.
2. Tổng quan về trung tâm lưu ký chứng khoán
a. Khái niệm trung tâm lưu ký chứng khoán
Trung tâm lưu ký chứng khoán (viết tắt là TTLKCK) là đơn vị được thành lập có nhiệm vụ thực hiện đăng ký, lưu ký, bù trừ, thanh toán chứng khoán và cung cấp các dịch vụ hỗ trợ việc giao dịch mua,bán chứng khoán.
b. Một số dịch vụ tại trung tâm lưu ký chứng khoán
Trung tâm lưu ký chứng khoán thường cung cấp các dịch vụ về lưu ký chứng khoán dưới đây cho khách hàng:
- Ký gửi chứng khoán
- Rút chứng khoán
- Chuyển khoản chứng khoán không qua giao dịch
- Phong tỏa và giải tỏa chứng khoán
- Đăng ký chứng khoán
- Bù trừ và thanh toán
- Vay và cho vay chứng khoán
c. Thành viên và hệ thống lưu ký chứng khoán
Hiện nay chỉ có 1 trung tâm lưu ký chứng khoán đó là VSD và là trung tâm duy nhất. Tuy nhiên, có rất nhiều thành viên lưu ký. Dưới đây là một số quy định để trở thành thành viên lưu ký chứng khoán:
- Là công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại có giấy chứng nhận đăng ký hoạt động lưu ký hợp pháp.
- Cần có ít nhất một thành viên ban giám đốc thực hiện hoạt động đăng ký, lưu ký, thanh toán bù trừ.
- Các nhân viên khi làm việc tại lưu ký chứng khoán cần phải hoàn thành khóa học nghiệp vụ của VSD
- Thành viên cần ban hành các quy định nghiệp vụ sao cho phù hợp với quy định và luật hiện hành cùng với quy chế của VSD.
- Hệ thống phần mềm đăng ký, lưu ký và các nhiệm vụ liên quan khác phải có khả năng kết nối với cổng giao tiếp điện tử trực tiếp của VSD và phần mềm đang sử dụng của VSD. Với mục đích hỗ trợ nhà đầu tư cập nhập, đối chiếu so sánh các thông tin nahnh chóng, kịp thời phát hiện sai sót để tiến hành bổ sung.
Trong trường hợp khi các thành viên lưu ký vi phạm một trong những quy định về quy chế hướng dẫn hoạt động nghiệp vụ của TTLKCK thì:
- Sẽ bị nhận công văn nhắc nhở, khiển trách
- Đình chỉ các hoạt động của thành viên
- Thu hồi giấy chứng nhận thành viên lưu ký cùng với giấy chứng nhận hoạt động lưu ký của chi nhánh.
Nhà đầu tư mở tài khoản chứng khoán VPS hoặc chuyển ID môi giới 6327 – Nguyễn Đức Đông hoặc K255 – Nguyễn Thị Phương để được hỗ trợ phần mềm Robot chứng khoán Dstock và phần mềm phân tích cổ phiếu Dchart. Đây là 2 công cụ hỗ trợ các nhà đầu tư giảm thiểu rủi ro khi đầu tư và nâng cao hiệu quả lợi nhuận. Tải trên nền tảng IOS, ANDROID.
d. Thông tin về sở lưu ký chứng khoán
Hiện nay tại Việt Nam chỉ có một trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam – VSD có trụ sở chính tại 112 Hoàng Quốc Việt, Bắc Từ Liêm, Hà Nội và hai chi nhánh tại Quận 1, TP Hồ Chí Minh. Đây là các đơn vị được cấp phép mã chứng khoán cho toàn bộ chứng khoán trên thị trường và là đơn vị duy nhất.
Trung tâm hoạt động theo trách nhiệm, quyền và nghĩa vụ quy định trong Luật Chứng khoán, Luật Doanh nghiệp và các luật liên quan khác.
Trung tâm có tư cách pháp nhân, sở hữu con dấu riêng, mở tài khoản tại kho bạc nhà nước cũng như tại các ngân hàng thương mại trong nước lẫn quốc tế. Và đây cũng là đơn vị hạch toán độc lập, tự chủ tài chính và có chế độ tài chính, báo cáo, thống kê, kê kiểm theo đúng quy định pháp luật.
3. Chức năng, nhiệm vụ của VSD
- Luôn đảm bảo hoạt động đăng ký,lưu ký, bù trừ, thanh toán chứng khoán và các dịch vụ hỗ trợ việc giao dịch chứng khoán được an toàn, hiệu quả. Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư.
- Cung cấp dịch vụ đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán chứng khoán cho các chứng khoán niêm yết. đăng ký giao dịch, chứng khoán phái sinh trên Sở giao dịch chứng khoán và chứng khoán của công ty đại chúng khác, các dịch vụ liên quan đến hỗ trợ giao dịch chứng khoán phù hợp với đúng quy định của pháp luật.
- Việc cấp mã chứng khoán bao gồm mã chứng khoán đăng ký tại VSD và cấp mã định danh chứng khoán cho các loại chứng khoán phát hành tại Việt Nam.
- Tổ chức thực hiện quyền của người sở hữu chứng khoán cho các tổ chức phát hành là các công ty đại chúng, các tổ chức có chứng khoán niêm yết/đăng ký giao dịch trên Sở giao dịch chứng khoán.
4. Có bắt buộc phải lưu ký chứng khoán không?
Trên thực tế, bắt buộc phải lưu ký chứng khoán trong những trường hợp nhà đầu tư muốn giao dịch chứng khoán trên sàn giao dịch. Khi mua bán thông qua sàn sẽ mang lại hiệu quả đầu tư tốt hơn, việc lưu ký cũng rất đơn giản vậy nên các nhà đầu tư nên đăng ký lưu ký chứng khoán.
Nếu không thì nhà đầu tư phải tìm đến tận đơn vị phát hành, đăng ký mua với họ và hưởng quyền lợi từ họ. Nhưng sẽ mất rất nhiều thời gian và chi phí, có thể không mua được cổ phiếu tốt, nhưng nhà đầu tư cũng không nên bỏ qua những cơ hội đầu tư tuyệt vời.
Qua bài viết chúng ta có thể thấy, trung tâm lưu ký chứng khoán là một phần quan trọng trong hệ thống lưu ký chứng khoán. Việc hiểu và nắm bắt chính xác hoạt động lưu ký sẽ yên tâm hơn khi đăng ký tham gia cũng như giao dịch trên sàn chứng khoán.
Nhà đầu tư có thể tham khảo thêm về một số dịch vụ chứng khoán hiện tại chúng tôi đang cung cấp đó là: Dữ liệu chứng khoán cho Amibroker, Robot chứng khoán, Youtube chứng khoán,… Hãy truy cập website: chungkhoanlagi.vn hoặc liên hệ hotline: 0327.095.129 để biết thêm chi tiết.
