Tham gia thị trường đầu tư chứng khoán là nhà đầu tư đang tìm kiếm một cơ hội để đầu tư làm giàu vậy nên đừng bỏ qua Quỹ chứng khoán hay còn gọi là quỹ đầu tư chứng khoán. Bởi đây là quỹ có đa dạng các danh mục đầu tư, linh hoạt trong cách tham gia. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết bài viết dưới đây nhé.
1. Quỹ chứng khoán là gì?
Quỹ chứng khoán hay chính là quỹ đầu tư chứng khoán theo quy định Luật chứng khoán định nghĩa đó là: “Quỹ chứng khoán là quỹ được hình thành từ việc góp vốn của nhà đầu tư nhằm mục đích đầu tư vào chứng khoán hoặc các hình thức đầu tư khác, kể cả bất động sản. Tuy nhiên, các nhà đầu tư không có quyền kiểm soát hàng ngày đối với các quyết định đầu tư của quỹ.”
Hiện nay trên thị trường chứng khoán, có rất nhiều công ty, tổ chức thực hiện phát hành trái phiếu, cổ phiếu cũng như những giấy tờ có giá, chứng chỉ quỹ ra thị trường mục đích nhằm huy động các nguồn vốn để phục vụ cho hoạt động kinh doanh của mình. Nhà đầu tư có thể tìm hiểu thêm về quỹ ETF trong chứng khoán.
Dù là nhà đầu tư lớn hay các nhà đầu tư nhỏ lẻ cũng sẽ tìm được cho mình những loại chứng khoán, cổ phiếu phù hợp với nhu cầu. Đối với Quỹ chứng khoán, các nhà quản lý sẽ trực tiếp lựa chọn ra danh mục đầu tư, nghiên cứu và đưa ra các quyết định. Tham gia vào quỹ chứng khoán thì nhà đầu tư chỉ có nghĩa vụ góp vốn vào quỹ, đến thời hạn quy định trên hợp đồng thì nhận số lợi tức, lãi suất tùy theo số tiền đã góp vào.
Quỹ chứng khoán được tự hình thành và tự xây dựng các chiến lược, chính sách và mục tiêu riêng để đảm bảo mang lại lợi ích cho các bên tham gia. Quỹ tập trung chủ yếu vào một lĩnh vực cụ thể chứ không phải tham gia vào nhiều ngành, nên việc quản lý sẽ tốt hơn trong việc đánh giá các rủi ro.
2. Đặc điểm quỹ chứng khoán
Một số đặc điểm cơ bản của quỹ chứng khoán đó là:
- Quỹ được sử dụng phần lớn là vốn để đầu tư vào chứng khoán
Đây là một đặc điểm cơ bản nhất để phân biệt quỹ chứng khoán với các loại quỹ đầu tư khác hiện nay. Ngoài ra, quỹ còn được xây dựng các danh mục đầu tư đa dạng và hợp lý dựa trên ý kiến của các nhà đầu tư. Việc này góp phần tối đa hóa lợi nhuận và giảm mức độ rủi ro khi đầu tư. Không chỉ đầu tư chủ yếu vào lĩnh vực thị trường chứng khoán, loại quỹ này còn có thể đầu tưu vào các lĩnh vực khác như góp vốn, kinh doanh bất động sản, đầu tư tiền mã hóa,…
- Quỹ sẽ có sự tham điều hành, quản lý và đầu tư chuyên nghiệp từ công ty quản lý quỹ
Các nhà đầu tư khi góp vốn vào quỹ đã ủy thác cho công ty quản lý sử dụng nguồn vốn của quỹ để thực hiện hoạt động đầu tư chứng khoán. Các công ty quản lý quỹ chỉ định một người chịu trách nhiệm thực hiện việc quản lý quỹ hay còn gọi là nhà quản trị quỹ. Đây có thể là những cá nhân có thành tích và được nhiều nhà đầu tư ủng hộ.
Ngoài ra, bên cạnh việc điều hành của công ty quản lý, quỹ chứng khoán cũng cần có ngân hàng giám sát để thực hiện các hoạt động phù hợp theo đúng mong muốn của các nhà đầu tư. Ngân hàng sẽ thay mặt nhà đầu tư giám sát và hỗ trợ quỹ hoạt động đúng mục tiêu đã đặt ra. Tránh để các công ty quản lý quỹ hoạt động trái pháp luật và xâm hại đến lợi ích của nhà đầu tư.
- Quỹ chứng khoán có tài sản độc lập với tài sản của công ty quản lý quỹ và các quỹ khác do công ty này quản lý
Với đặc điểm này để mục đích của quỹ phù hợp với đầu tư ban đầu mà không bị chịu ảnh hưởng bởi các lợi ích khác của công ty quản lý. Khi tách bạch tài sản giữa công ty quản lý và quỹ sẽ đảm bảo việc hoạt động vì lợi ích của nhà đầu chứ không nhằm vào mục đích riêng nào.
3. Vai trò của quỹ cổ phiếu
Tại Việt Nam hình thức quỹ chứng khoán còn khá mới so với việc đầu tư vào bất động sản hay tiền gửi vào các tổ chức tài chính ngân hàng. Nhưng thông qua một số báo cáo về chỉ số kinh tế hàng năm đã cho thấy phần nào sự phát triển của quỹ trên thị trường. Dưới đây là một số vai trò quan trọng của quỹ:
- Hỗ trợ tăng vốn và thu nhập: Khi có quỹ đã giúp đa dạng hóa lĩnh vực đầu tư, giúp các nhà đầu tư có thêm một lĩnh vực để kiếm được lợi nhuận. Từ đó việc huy động vốn của các công ty tổ chức cũng dễ dàng hơn.
- Dòng tiền trong nền kinh tế được luân chuyển liên tục: Việc này thể hiện đó là khi các nhà đầu tư có những khoản tiền nhàn rỗi cất giữ tại nhà, thì dùng nó góp vốn vào các quỹ chứng khoán. Số tiền đó được sử dụng để đầu tư, tăng giá trị dòng tiền và mang đến thu nhập cho các nhà đầu tư.
- Tính thanh khoản rất cao và tiện lợi: Quỹ có phát hành ra các chứng chỉ quỹ, nhà đầu tư có thể sở hữu hoặc bán bằng cách thực hiện giao dịch trên thị trường mở hoặc có thể bán lại trực tiếp cho quỹ để thu tiền về. Giá trị của các chứng chỉ quỹ, giấy tờ có giá này bị tác động trực tiếp bởi tình hình hoạt động của công ty mà quỹ đầu tư để đầu tư vào. Có thể tăng hoặc giảm nhưng bản chất giá trị nhận lại nếu nhà đầu tư sở hữu thì rất tốt. Nên rất dễ dàng để chuyển nhượng trên thị trường và tính thanh khoản cao.
Nhà đầu tư mở tại khoản chứng khoán VPS hoặc chuyển ID môi giới về 6327 – Nguyễn Đức Đông hoặc K255 – Nguyễn Thị Phương để được hỗ trợ phần mềm Robot chứng khoán Dstock và phần mềm phân tích cổ phiếu Dchart. Đây là 2 công cụ sản phẩm giúp các nhà đầu tư giảm thiểu rủi ro khi đầu tư và nâng cao hiệu quả lợi nhuận.
4. Phân loại các quỹ chứng khoán
Hiện nay, phân loại quỹ có 3 cách phân loại phổ biến đó là:
+ Theo phương thức góp vốn
Với phương thức góp vốn thì quỹ chứng khoán được chia thành hai loại chính đó là quỹ đại chúng và quỹ thành viên, chi tiết dưới đây:
- Quỹ đại chúng: Đây là quỹ thực hiện huy động nguồn vồn lớn từ thị trường mở, thị trường tự do không xác định cụ thể số lượng nhà đầu tư. Bởi mục tiêu của quỹ đó là tập trung được lượng vốn hóa lớn nhất. Khi nhà đầu tư chỉ có một số vốn nhỏ vẫn được chấp nhận sở hữu một lượng chứng khoán đủ với số tiền đó. Giới hạn góp vốn của quỹ không cao nên quỹ thu hút được nhiều nhà đầu tư quan tâm.
- Quỹ thành viên: Đây là quỹ có số lượng thành viên tham gia bị giới hạn. Số lượng chứng khoán mỗi nhà đầu tư sở hữu thông thường là bằng nhau nên quỹ này tiếp cận được các nhà đầu tư có số vốn lớn trên thị trường.
+ Theo cấu trúc vốn đối với các quỹ đại chúng
Quỹ chứng khoán đại chúng được phân loại theo cấu trúc vốn thành quỹ mở và quỹ đóng. Dựa vào thời gian, giới hạn trách nhiệm và nghĩa vụ trực tiếp của quỹ để phân loại cụ thể như sau:
- Quỹ mở: Đây là các quỹ hoạt động không giới hạn về thời gian hoạt động. Tất cả quyết định đầu tư, thời gian thực hiện đều là của các nhà quản lý. Tại quỹ này nhà đầu tư có thể bán lại chứng chỉ quỹ cho quỹ để kiếm lợi nhuận hoặc rút lui khỏi quỹ bất cứ lúc nào.
- Quỹ đóng: Đây là các quỹ có thời gian hoạt động cụ thể và được xác định trước đó. Tại quỹ này nhà đầu tư không được phép bán lạ chứng chỉ quỹ cho quỹ mà chỉ được phép nắm giữ cho đến khi hết thời hạn các loại giấy tờ có giá đó. Tuy nhiên, nhà đầu tư sẽ nhận được lợi tức phù hợp theo tình hình đầu tư của quỹ.
+ Theo Hình thức đầu tư
Phân loại quỹ đầu tư chứng khoán theo hình thức đầu tư có các quỹ phổ biến như sau:
- Quỹ tương hỗ: Đây là quỹ hoạt động vừa có thể là quỹ đóng, vừa có thể là quỹ mở. Các nhà đầu tư của quỹ tương hỗ thường là các tổ chức.
- Quỹ phòng hộ: Đây là quỹ có tính chất tương tự các quỹ mở nhưng đặc điểm chính của quỹ phòng hộ đó là hướng tới một danh mục đầu tư có khả năng sinh lời cao nhất. Quỹ không bị ảnh hưởng bởi những nguy cơ của thị trường, bám sát vào diễn biến tăng hay giảm của tinh hình kinh tế và hưởng lợi khi thị trường có xu hướng tốt.
- Quỹ ETF: Đây là loại quỹ hoạt động thu động và phụ thuộc vào diễn biến của thị trường. Nhà quản lý thực hiện mua toàn bộ cổ phiếu của một chỉ số chứng khoán theo tỷ lệ nhất định. Quỹ góp phần đa dạng hóa sản phẩm chứng khoán và hướng đến mức rủi ro thấp nhất. Quỹ có tỷ lệ chi phí thấp hơn so với bất kỹ những quỹ chứng khoán nào khác
5. Các bên tham gia vào quỹ chứng khoán
Quỹ chứng khoán có 4 đối tượng tham gia chủ yếu đó là:
- Công ty quản lý quỹ: Đây sẽ là đơn vị thực hiện nghĩa vụ quản lý quỹ chứng khoán đúng như tên gọi. Để thành lập công ty quản lý quỹ, các nhà đầu tư tham gia cần phải tuân thủ và thỏa mãn các điều kiện về pháp luật như cơ quan cấp phép, loại hình công ty, nghiệp vụ kinh doanh và vốn pháp định, nhân sự,…
+ Cơ quan cấp phép: Ủy ban chứng khoán Nhà nước
+ Loại hình công ty: Có thể là công ty TNHH, công ty cổ phần, công ty liên doanh
+ Nghiệp vụ kinh doanh: Quản lý quỹ đầu tư chứng khoán và danh mục quỹ đầu tư chứng khoán, quản lý các quỹ đầu tư nước ngoài có mục tiêu đầu tư vào Việt Nam.
+ Điều kiện vốn pháp định: Tối thiểu là 25 triệu đồng. Đây là quy định của Bộ Tài Chính cụ thể về mức vốn pháp định của công ty quản lý quỹ dựa trên quy mô vốn được quản lý.
+ Điều kiện nhân sự: Giám đốc hoặc Tổng Giám Đốc và các nhân viên thực hiện nghiệp vụ kinh doanh phải có đầy đủ chứng chỉ hành nghề chứng khoán.
- Ngân hàng giám sát: Đó là những ngân hàng được công ty quản lý và Đại hội các nhà đầu tư lựa chọn và chấp nhận tham gia vào quỹ. Nhiệm vụ của ngân hàng sẽ là có trách nhiệm giám sát, quản lý để đảm bảo mọi hoạt động của quỹ chứng khoán phù hợp với quy định pháp luật và điều lệ quỹ. Chức năng của ngân hàng giám sát đó là:
+ Bảo vệ và Lưu ký tài sản của quỹ
+ Cách ly tài sản của quỹ đối với những tài sản khác của ngân hàng
+ Giám sát để đảm bảo công ty quản lỹ quỹ quản lý tài sản của quỹ theo quy định của pháp luật và điều lệ quỹ đầu tư chứng khoán.
+ Thực hiện các hoạt động thu, chi, thanh toán và chuyển giao tiền, chứng khoán liên quan đến hoạt động của quỹ theo yêu cầu hợp pháp của công ty quản lý quỹ.
+ Tính toán giá trị tài sản ròng (NAV) và công bố ra công chúng
+ Báo cáo UBCKNN khi phát hiện công ty quản lý quỹ vi phạm pháp luật hoặc điều lệ QDT chứng khoán
+ Định kỳ cùng công ty quản lý quỹ đối chiếu sổ kế toán, báo cáo tài chính và hoạt động giao dịch của quỹ
+ Làm đại lý chuyển nhượng cho quỹ
+ Quản lý thông tin nhà đầu tư của quỹ.
- Công ty kiểm toán: Đây là công ty có nghĩa vụ thực hiện việc kiểm toán định kỳ cho quỹ đầu tư chứng khoán. Các công ty kiểm toán sẽ được Bộ Tài Chính ủy quyền kiểm toán các công ty niêm yết. Công việc cụ thể là kiểm tra và xác minh tính xác thực của các báo cáo tài chính, qua đó góp phần giúp cung cấp thông tin chính xác nhất về tình hình tài chính của tổ chức.
- Công ty luật: Đây là bên có nhiệm vụ tư vấn cho công ty về các vấn đề pháp lý.
Bài viết trên là các kiến thức cơ bản mà nhà đầu tư cần nắm để hiểu rõ về quỹ chứng khóa là gì? quỹ cổ phiếu và các bên tham gia vào quỹ chứng khoán cũng như vai trò và đặc điểm của quỹ. Hy vọng nhà đầu tư có thêm những thông tin hữu ích và có những chiến lược để đem về lợi nhuận cao trong khi tham gia thị trường chứng khoán.
Nhà đầu tư có thể tham khảo thêm một số dịch vụ chứng khoán hiện tại chúng tôi đang cung cấp như: Dữ liệu chứng khoán cho Amibroker, Robot chứng khoán, Youtube chứng khoán,….Hãy truy cập trực tiếp website: chungkhoanlagi.vn hoặc hotline: 0372.095.129 để biết thêm chi tiết.
