[5 Tips] Khớp lệnh là gì? Phương thức khớp lệnh chứng khoán

Khớp lệnh là gì? Đây là thuật ngữ cơ bản trong đầu tư chứng khoán. Để giao dịch đầu tư được thuận lợi thì các nhà đầu tư nên nắm rõ về khái niệm này. Ngoài ra, cần tìm hiểu về nguyên tắc và phương thức khớp lệnh chứng khoán để vận dụng khớp lệnh trên thị trường đạt hiệu quả. Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây chúng tôi chia sẻ chi tiết.

I. Định nghĩa và nguyên tắc khớp lệnh chứng khoán

1. Khớp lệnh là gì?

Khớp lệnh trong thị trường chứng khoán là việc thực hiện xong thỏa thuận giữa bên mua và bên bán trên bảng giao dịch điện tử trực tuyến. Giao dịch khớp lệnh của các nhà đầu tư sẽ được ghép với nhau để giao dịch theo mức giá phù hợp với nguyên tắc ưu tiên khớp lệnh của thị trường.

Hiểu theo một cách đơn giản khớp lệnh trong đầu tư chứng khoán chính là việc người bán và người mua đã thực hiện xong thỏa thuận trên bảng giao dịch điện tử. Lệnh của nhà đầu tư sẽ được ghép với nhau để giao dịch dựa trên mức giá phù hợp, tuân thủ theo đúng các nguyên tắc của thị trường về ưu tiên khớp lệnh. Khớp lệnh viết tắt là KL.

*Khớp lệnh là gì? Khớp lệnh chứng khoán là gì?*

Nhà đầu tư sau khi giao dịch sẽ đồng nghĩa với việc tham gia thỏa thuận với vai trò là người mua hay người bán để trao đổi chứng khoán với một mức giá và số lượng cụ thể. Tất cả các thông số giao dịch sẽ được công khai mục đích để hỗ trợ nhà đầu tư kiểm soát danh mục đầu tư của mình một cách kỹ càng. Mức giá được dùng để giao dịch ngay lúc khớp lệnh giao dịch được gọi là giá khớp lệnh.

2. Nguyên tắc khớp lệnh chứng khoán

Đối với nguyên tắc KL chứng khoán có Quy định của Sở giao dịch Hồ Chí Minh và Sở giao dịch Hà Nội tại Điều 7 Quyết định 341/QĐ -SGDHCM và Quyết định 653/QĐ-SGDHN như sau:

“Hệ thống giao dịch thực hiện so khớp các lệnh mua và lệnh bán chứng khoán theo nguyên tắc thứ tự ưu tiên về giá và thời gian, cụ thể như sau:

Ưu tiên về giá:

Lệnh mua có mức giá cao hơn được ưu tiên thực hiện trước

Lệnh bán có mức giá thấp hơn được ưu tiên thực hiện trước

Ưu tiên về thời gian:

Trong các trường hợp các lệnh mua có cùng mực giá thì lệnh nhập vào hệ thống giao dịch trước sẽ được ưu tiên thực hiện trước.”

Nhà đầu tư mở tài khoản chứng khoán VPS hoặc chuyển ID môi giới 6327 – Nguyễn Đức Đông hoặc K255 – Nguyễn Thị Phương để được hỗ trợ phần mềm Robot chứng khoán Dstockvà phần mềm phân tích cổ phiếu Dchart. Đây là 2 công cụ sản phẩm hỗ trợ các nhà đầu tư giảm thiểu rủi ro khi đầu tư và nâng cao hiệu quả lợi nhuận. Tải trên nền tảng IOS, ANDROID.

*Tải Robot chứng khoán Dstock phân tích điểm mua/bán chính xác cực cao trên nền tảng IOS, ANDROID*

II. Phương thức khớp lệnh chứng khoán

1. Các loại khớp lệnh trong giao dịch chứng khoán

Thực tế hiện tại mỗi Sở giao dịch chứng khoán sẽ đều có những quy định và đặc điểm để thực hiện KL khác nhau. Bảng chi tiết dưới đây chúng tôi giới thiệu tới nhà đầu tư về những khái niệm cơ bản về các loại lệnh trong giao dịch với mục đích hỗ trợ nhà đầu tư hiểu rõ và thực hiện KL chứng khoán đơn giản, dễ dàng.

*Bảng chi tiết các loại khớp lệnh trong giao dịch chứng khoán*

2. Phương thức khớp lệnh định kỳ

Phương thức KL định kỳ đó là phương thức giao dịch dựa trên cơ sở so khớp các lệnh mua và lệnh bán chứng khoán do hệ thống giao dịch thực hiện tại một thời điểm xác định.

Các Sở giao dịch chứng khoán sẽ thường sử dụng phương thức này với mục đích để xác định giá mở cửa và giá đóng cửa. Ở phương thức này thường sẽ thường sử dụng các lệnh như: lệnh giới hạn (LO), Lệnh ATO, Lệnh ATC,…

a. Nguyên tắc xác định giá khớp lệnh định kỳ

Về nguyên tắc xác định giá KL định kỳ tại Sở giao dịch Hà Nội theo Điều 8 Quyết định 653/QĐ-SGDHN và sở giao dịch HCM theo Khoản 1 Điều 6 Quyết định 341/QĐ-SGDHCM có những quy định như sau:

Sở Giao dịch Hà Nội (HNX)

Sở Giao dịch TPHCM (HSX)

a, Là mức giá thực hiện mà tại đó khối lượng giao dịch lớn nhất và tất cả các lệnh mua có mức giá cao hơn, lệnh bán có mức giá thấp hơn giá được chọn phải được thực hiện hết.
b, Nếu trong trường hợp có nhiều mức giá thỏa mãn điều a, mức giá được lựa chọn thực hiện là mức giá tại đó các lệnh của một phải được thực hiện hết, các lệnh của bên đối ứng phải được thực hiện hết hoặc một phần.
c, Trong các trường hợp nếu nhiều mức giá thỏa mãn điểm b, mức giá được chọn là mức giá trùng hoặc gần với mức giá thực hiện gần nhất theo phương thức KL.
d, Đối với trường hợp không có mức giá nào thỏa mãn điểm b, mức giá được chọn là mức giá trùng hoặc gần với mức giá thực hiện gần nhất theo phương thức KL

Là các mức giá thực hiện đạt được khối lượng giao dịch lớn nhất.
Trong trường hợp nếu có nhiều mức giá đạt được khối lượng giao dịch lớn nhất thì mức giá trùng hoặc gần với giá thực hiện của lần KL gần nhất sẽ được chọn.

b. Các lệnh giao dịch trong khớp lệnh định kỳ

Lệnh giới hạn (LO)

Lệnh giới hạn (LO) là viết tắt của “Limit Order” được áp dụng cho các cổ phiếu niêm yết trên 3 sàn đó là HNX, UPCOM hay HSX hoăc dùng để sử dụng trong các phiên giao dịch khác. Khi sử dụng lệnh LO tại các trung tâm giao dịch khác nhau sẽ có các quy định và cách thức sử dụng khác nhau. Nên nhà đầu tư khi sử dụng cần lưu ý hết sức khi thực hiện lệnh để giao dịch.

Tại Sở giao dịch HSX

Tại Sở giao dịch HNX

Lệnh giới hạn:

Là lệnh mua hoặc bán chứng khoán tại một mức giá xác định hoặc tốt hơn.
Lệnh LO có hiệu lực kể từ khi lệnh được nhập vào hệ thống giao dịch cho đến lúc kết thúc ngày giao dịch hoặc cho đến khi lệnh bị hủy bỏ.

Quy định theo Điều 14 Quyết định 341/QĐ-SGDHCM

Lệnh giới hạn:

Lệnh Lo là lệnh mua hoặc bán chứng khoán tại một mức giá xác định hoặc tốt hơn. Mức giá tốt hơn là mức giá cao hơn mức giá xác định đối với lệnh bán và mức giá thấp hơn mức giá xác định đối với lệnh mua.
Lệnh LO sẽ được phép nhập vào hệ thống giao dịch trong phiên khớp lệnh liên tục và phiên khớp lệnh định kỳ.
Lệnh LO có hiệu lực từ khi nhập vào hệ thống giao dịch cho đến khi kết thúc phiên khớp lệnh định kỳ đóng cửa hoặc cho đến khi lệnh bị hủy bỏ.

Quy định theo khoản 1 Điều 10 Quyết định 653/QĐ-SGDHN

Đặt lệnh ATO

Lệnh ATO là viết tắt của At the Opening đó là lệnh giao dịch tại mức giá mở cửa. ATO là lệnh thường được áp dụng ở phiên định kỳ mở tại sàn HSX vào các khung giờ từ 9h đến 9h15 hàng ngày.

Sở giao dịch HCM có quy định về lệnh ATO tại khoản 3 điều 14 Quyết định 341/QĐ-SGDHCM như sau:

“Lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh xác định giá mở cửa (ATO).

a, Đây là lệnh đặt mua hoặc đặt bán chứng khoán tại mức giá mở cửa.

b, Khối lượng của lệnh ATO bên mua hoặc bên bán được cộng vào khối lượng của bên mua (bên bán) tại mỗi mức giá đặt lệnh để xác định khối lượng giao dịch tại mỗi mức giá trong khi so khớp lệnh định kỳ.

c, Lệnh ATO sẽ luôn được ưu tiên trước lệnh LO trong quá trình so KL.

d. Đợt KL định kỳ xác định giá mở cửa sẽ không xác định được giá KL nếu chỉ có lệnh ATO trên sổ lệnh.

đ, Lệnh ATO được nhập vào hệ thống trong thời gian KL định kỳ để xác định giá mở cửa. Và sau thời điểm xác định giá mở cửa lệnh không được thực hiện hoặc phần còn lại của lệnh không được thực hiện hết sẽ tự động bị hủy.

*Các lệnh giao dịch trong khớp lệnh chứng khoán định kỳ đó là LO, ATC, ATO*

Lệnh ATC

Lệnh ATC viết tắt là At the Closing là lệnh giao dịch tại mức giá đóng cửa. Hiện nay thị trường chứng khoán Việt Nam thời gian hàng ngày lệnh ATC vào lúc 14h30 -14h45, lệnh ATC được áp dụng ở phiên định kỳ đóng cửa của sàn HSX và sàn HNX. Lệnh ATC là lệnh đóng vai trò quan trọng bởi nó tạo ra giá tham chiếu cho phiên giao dịch tiếp theo. Dưới đây là chi tiết quy định tại sàn HSX và HNX

Theo Sở giao dịch HSX

Theo Sở giao dịch HNX

Lệnh ATC là lệnh đặt mua hoặc bán chứng khoán tại mức giá đóng cửa.
Khối lượng của lệnh ATC bên mua (hoặc bên bán) được cộng vào khối lượng của bên mua (hoặc bên bán) tại mỗi mức giá đặt lệnh để xác định khối lượng giao dịch tại mỗi mức giá trong khi so khớp lệnh định kỳ.
Lệnh ATC sẽ được ưu tiên trước lệnh giới hạn trong khi so KL.
Đợt KL định kỳ xác định giá đóng cửa thường sẽ không xác định được giá KL nếu chỉ có lệnh ATC trên sổ lệnh.
Lệnh ATC được nhập vào hệ thống trong thời gian KL định kỳ để xác định giá đóng cửa. Sau thời điểm xác định giá đóng cửa, lệnh không được thực hiện hoặc phần còn ại của lệnh không được thực hiện sẽ tự động bị hủy.

Quy định theo khoản 4 Điều 14 Quyết định 341/QĐ-SGDHCM.

Lệnh ATC là lệnh đặt mua hoặc đặt bán chứng khoán tại mức giá đóng cửa.
Khối lượng của lệnh ATC bên mua (hoặc bên bán) sẽ được cộng vào khối lượng của bên mua (hoặc bên bán) tại mỗi mức giá để xác định khối lượng giao dịch tại mỗi mức giá trong khi so sánh KL định kỳ.
Lệnh ATC sẽ được ưu tiên trước lệnh LO trong khi phân bổ lệnh khớp.
Trong trường hợp phiên KL định kỳ đóng cửa chỉ có lệnh ATC ở hai bên số lệnh thì giá KL được xác định đó là:
Bằng giá thực hiện gần nhất nếu tổng khối lượng lệnh mua bằng tổng khối lượng lệnh bán.
Bằng giá thực hiện gần nhất cộng một đơn vị yết giá nếu tổng khối lượng mua lớn hơn tổng khối lượng bán.
Bằng giá thực hiện gần nhất trừ một đơn vị yết giá nếu tổng khối lượng mua nhỏ hơn tổng khối lượng bán.
Lệnh ATC chỉ được nhập vào hệ thống trong phiên khớp lệnh định kỳ đóng cửa. Sau thời điểm khớp lệnh, lệnh không được thực hiện hết sẽ tự động bị hủy

Quy định theo Khoản 3 Điều 10 quy định 653/QĐ-SGDHN.

3. Phương thức khớp lệnh liên tục

Phương thức khớp lệnh liên tục là phương thức giao dịch dựa trên cơ sở so khớp các lệnh mua và lệnh bán chứng khoán được hệ thống giao dịch thự hiện ngay khi lệnh được nhập vào hê thống giao dịch. Với phương thức này thường sẽ có lệnh đó là: lệnh thị trường (MP), lệnh khớp sau giờ (PLO),..

a. Nguyên tắc xác định giá KL liên tục

Nguyên tắc xác định định giá KL liên tục để thực hiện là mức giá của các lệnh giới hạn đối ứng đang được chờ trên sổ lệnh. Nguyên tắc này ở giao dịch chứng khoán HCM và sở giao dịch chứng khoán HN đều tương đồng.

Các loại khớp lệnh chứng khoán liên tục đó là Lệnh MP, lệnh PLO, — *Các loại khớp lệnh chứng khoán liên tục đó là Lệnh MP, lệnh PLO*

b. Các loại lệnh giao dịch trong khớp lệnh liên tục

Lệnh thị trường (MP)

Sở giao dịch HSX

Sở giao dịch HNX

Lệnh MP được viết tắt là Market Price. Lệnh MP dùng trong phiên KL liên tục của sàn HSX. Lệnh MP chiếm khoảng 1% tổng số lệnh được đặt trên thị trường và được sở giao dịch HCM quy định tại Khoản 2 Điều 14 Quyết định 341/QĐ-SGDHCM quy định cụ thể đó là:

a. Lệnh MP là lệnh mua chứng khoán tại mức giá bán thấp nhất hoặc lệnh bán chứng khoán tại mức giá cao nhất hiện có trên thị trường.
b. Trường hợp sau khi so KL theo nguyên tắc tại điểm a khoản này mà khối lượng đặt lệnh của lệnh thị trường vẫn chưa đươc thực hiện thì lệnh thị trường sẽ được xem là lệnh mua tại múc giá bán cao hơn hoặc lệnh bán tại mức giá mua thấp hơn tiếp theo hiện có trên thị trường và tiếp tục so khớp.
c. Trường hợp khối lượng đặt lệnh của lệnh thị trường vẫn còn sau khi giao dịch theo nguyên tắc tại điểm b khoản này và không thể tiếp tục khớp được nữa thì lệnh thị trường sẽ được chuyern thành lệnh giới hạn mua tại mức giá cao hơn một đơn vị yết giá so với giá thực hiện cuối cùng trước đó hoặc lệnh giới hạn bán tại mức giá thấp hơn một đơn vị yết giá so với giá thực hiện cuối cùng trước đó.

Trường hợp giá thực hiện cuối cùng là giá trần đối với lệnh thị trường mua hoặc giá sàn đối với lệnh thị trường bán thì lệnh thị trường sẽ được chuyern thành lệnh giới hạn mua tại giá trần hoặc lệnh giới hạn bán tại giá sàn.

Lệnh thị trường được nhập vào hệ thống giao dịch trong thời gian khớp lệnh liên tục.
Lệnh thị trường sẽ bị hủy bỏ khi không có lệnh LO đối ứng tại thời điểm nhập lệnh vào hệ thống giao dịch.

Đây là quy định tại sở HNX đối với lệnh thị trường được chia thành 3 loại: Lệnh MAK, lệnh MOK, lệnh MTL theo khoản 2 Điều 14 Quyết định 653/QĐ-SGDHN.

a. Lệnh MP là lệnh mua chứng khoán tại mực giá bán thấp nhất hoặc lệnh bán chứng khoán tại mức giá mua cao nhất hiện có trên thị trường.
b. Lệnh thị trường chỉ được nhập vào hệ thống giao dịch trong phiên khớp lệnh liên tục.
c. Lệnh MP sẽ bị hủy trên hệ thống giao dịch ngay sau khi nhập nếu khống có lệnh đối ứng. Khi có lệnh đối ứng, lệnh thị trường được thực hiện theo quy định đối với từng loại lệnh thị trường tại điểm d, khoản này.
d. Các loại lệnh thị trường:

Lệnh thị trường giới hạn (MTL) là lệnh thị trường nếu không được thực hiện toàn bộ thì phần còn lại của lệnh được chuyển thành lệnh LO mua với mức giá cao hơn mức giá KL cuối cùng một đơn vị yết giá hoặc mức giá trần nếu mức giá KL cuối cùng là giá trần (đối với lệnh mua) hoặc lệnh LO bán với mức giá thấp hơn mức giá KL cuối cùng một đơn vị yết giá hoặc mức giá sàn nếu mức giá KL cuối cùng là giá sàn (đối với lệnh bán).

Lệnh MTL được chuyển thành lệnh LO phải tuân thủ các quy định về sửa, hủy đối với lệnh LO.

Lệnh thị trường khớp toàn bộ hoặc hủy (MOK) là lệnh thị trường nếu không được thực hiện toàn bộ thì bị hủy trên hệ thống giao dịch ngay sau khi nhập.

Lệnh thị trường khớp và hủy (MAK) là lệnh thị trường có thể thực hiện toàn bộ hoặc một phần, phần còn ại của lệnh sẽ bị hủy ngay sau khi khớp lệnh.

Lệnh khớp lệnh sau giờ (PLO)

Đối với lệnh PLO là lệnh chỉ được thực hiện trên Sở Giao Dịch Hà Nội, đây là lệnh mua hay lệnh bán chứng khoán ở mức giá đóng cửa sau khi kết thúc phiên KL định kỳ đóng cửa từ 14h45 đến 15h00. Được Sở HNX quy định trong khoản 4 Điều 10 Quyết định 653/QĐ-SGDHN cụ thể như sau:

Lệnh giao dịch khớp lệnh sau giờ (viết tắt là PLO)

a. Lệnh PLO là lệnh mua hoặc lệnh bán chứng khoán tại mức giá đóng cửa sau khi kết thúc phiên khớp lệnh định kỳ đóng cửa.
b. Lệnh PLO chỉ được nhập vào hệ thống trong phiên giao dịch sau giờ
c. Lệnh PLO được khớp ngay khi nhập vào hệ thống nếu có lệnh đối ứng chờ sẵn. Giá thực hiện là giá đóng cửa của ngày giao dịch.
d. Đối với các trường hợp trong phiên KL liên tục và KL định kỳ đóngc ửa không xác định được giá thực hiện KL, lệnh PLO sẽ không được nhập vào hệ thống.
e. Kết thúc phiên giao dịch sau giờ, các lệnh PLO không được thực hiện hoặc phần còn lại của lệnh không thực hiện sẽ tự động bị hủy.

Nhà đầu tư nên lưu ý đó là sau giờ giao dịch, các lệnh đã được đặt trước 20h sẽ tự hủy sau khi chạy hệ thống. Các lệnh được đặt sau 20h sẽ ở trạng thái “chờ gửi” để lệnh được lên sàn vào phiên giao dịch tiếp theo.

*Khớp lệnh chứng khoán và những điều cần biết*

Thông qua những chia sẻ trên nhà đầu tư đã được tìm hiểu về khớp lệnh là gì? và các phương thức KL chứng khoán hiện nay. Hy vọng với thông tin hữu ích trên nhà đầu tư sẽ có những kiến thức cơ bản nhất để tự tin đến với thị trường đầu tư chứng khoán.

Đầu tư chứng khoán được xem là một sân chân mang lại nhiều lợi nhuận hấp dẫn cho các nhà đầu tư. Nhưng đối với các nhà đầu tư mới tìm hiểu chưa có kinh nghiệm thì việc tham gia vào nơi này sẽ mang đến sự rủi ro nhất định, thậm chí có thể là thua lỗ cao. Nên trước khi quyết định đầu tư, cần tìm hiểu kỹ các thông tin chuyên ngành và tham khảo thêm các ý kiến từ các chuyên gia để tránh gặp các rủi ro xảy ra.

Nhà đầu tư tham khảo một số dịch vụ chứng khoán hiện tại chúng tôi đang cung cấp như: Dữ liệu chứng khoán cho Amibroker, Robot chứng khoán, Youtube chứng khoán,… Hãy truy cập website: chungkhoanlagi.vn hoặc hotline: 0372.095.129 để biết thêm chi tiết.