Repo chứng khoán là gì? Repo cổ phiếu là gì? Những điều cơ bản cần biết về Repo

Repo chứng khoán – đây là nghiệp vụ cơ bản trong thị trường chứng khoán. Rủi ro trên chứng khoán là điều không thể tránh khỏi, chính vì vậy đã hình thành các nghiệp vụ để hạn chế những rủi ro trong các giao dịch. Vậy cùng tìm hiểu chi tiết Repo chứng khoán là gì? Repo cổ phiếu là gì? Ý nghĩa của nghiệp vụ với thị trường chứng khoán tại bài viết dưới đây.

1. Repo chứng khoán là gì?

Repo chứng khoán là một hoạt động giao dịch trong đó một bên bán và chuyển giao quyền sở hữu tài sản chính cho một bên khác, đồng thời cam kết sẽ mua lại và nhận lại quyền sở hữu tài sản chính đó sau một thời gian xác định với mức giá xác định.

Hiểu theo một cách đơn giản Repo chứng khoán là hoạt động giao dịch chứng khoán(cổ phiếu , trái phiếu,..) có kỳ hạn được áp dụng trên thị trường tài chính và cho phép nhà đầu tư được mua/bán chứng khoán của chính mình trong 1 thời gian thỏa thuận với công ty chứng khoán. Hay theo cách ngắn gọn thì repo là việc nhà đầu tư đi vay tiền và dùng chứng khoán của mình để thế chấp.

Lịch sử ra đời và phát triển của Repo chứng khoán đó là:

Vào năm 2007 khi thị trường chứng khoán Việt Nam đang rất sôi động và có tính thanh khoản cao, khi này có nhiều công ty chứng khoán đã chào bán các nhà đầu tư 1 dịch vụ mới, đó chính là Repo chứng khoán.

Thời điểm đó đa phần các công ty chứng khoán đều quảng bá dịch vụ rất nhiều và rầm rồ với những tin tức ưu điểm là việc nhà đầu tư được vay 1 khoản tiền lớn hơn so với dịch vụ cho vay cầm cố chứng khoán với thủ tục thuận tiện, đơn giản và nhanh chóng.

Cũng vào năm 2007 khi thị trường chứng khoán trải qua liên tục lao dốc đã khiến nhiều công ty đa cho các nhà đầu tư repo chứng khoán rơi vào giưới hạn nguy hiểm, nên đã tự đẩy mình vào bờ vực của phá sản khi đồng ý cho nhà đầu tư repo đến hàng nghìn tỷ đồng.

Nhìn thấy thực trạng này, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã đưa ra quyết định ở công văn số 990/UBCK-QLKD  ngày 27/05/2008 yêu cầu các công ty chứng khoán phải dừng các hoạt động ký mới các hợp đồng  repo. Sau khi chỉ số VN-Index mất liên tiếp gần 100 điểm trong vòng 1 tháng.

Công văn này ra đời khi cơ quan quản lý lo cho thực trạng thị trường sẽ giảm sâu hơn nữa do tác động từ hoạt động thế chấp, cầm cố và repo chứng khoán. Sau đó đến năm 2009, khi thị trường có dấu hiệu phục hồi các công ty rục rịch khởi động lại các dịch vụ repo chứng khoán.

2. Quy định về Repo chứng khoán

Một số quy định khi thực hiện repo đó là:

• Đối với trường hợp các nhà đầu tư sở hữu cổ phiếu khi chưa được niêm yết và đang cần tiền thì có thể thực hiện repo với công ty chứng khoán. Tuy nhiên, cổ phiếu được repo phải nằm trong danh sách cổ phiếu mà công ty chứng khoán chấp nhận repo.
• Các cổ phiếu của nhà đầu tư khi được chấp nhận thì công ty sẽ làm 1 bản hợp đồng có thời hạn 3 tháng, 6 tháng hoặc 1 năm. Đồng thời cũng cần phải có giấy chuyển nhượng cổ phiếu sang tên công ty chứng khoán theo đúng thời hạn đã ghi trên hợp đồng.
• Nhà đầu tư bán cổ phiếu cho công ty chứng khoán trong thời hạn đã làm hợp đồng. Khi hết thời hạn, nhà đầu tư cần trả tiền thanh lý hợp đồng, công ty chứng khoán sẽ làm giấy chuyển nhượng sang tên lại cho nhà đầu tư. Nhà đầu tư cần phải trả lại số tiền bằng giá công ty chứng khoán đã mua ban đầu với mức lãi suất cho vay tùy thuộc theo thời hạn repo chứng khoán.

Nhà đầu tư mở tài khoản chứng khoán VPS hoặc chuyển ID môi giới về 6327 – Nguyễn Đức Đông hoặc K255 – Nguyễn Thị Phương để được hỗ trợ phần mềm Robot chứng khoán Dstockvà phần mềm phân tích cổ phiếu Dchart. Đây là 2 sản phẩm công cụ giúp các nhà đầu tư giảm thiểu rủi ro khi đầu tư và nâng cao hiệu quả lợi nhuận.

3. Ý nghĩa của nghiệp vụ Repo chứng khoán

Repo chứng khoán có ý nghĩa được thể hiện qua:

• Với tính chất linh hoạt repo được coi là 1 đòn bẩy tài chính trên thị trường chứng khoán bởi repo đáp ứng được kỳ vọng của nhiều bên khi đang tìm kiếm lợi nhuận trên thị trường chứng khoán.
• Xét về đầu tư, reppo cho phép nhà đầu tư không phải bán chứng khoán với giá trị thị trường thấp khi cần tiền mà vẫn có quyền sở hữu đối với số cổ phiếu đã repo. Ngoài ra, nâng cao hiệu quả kinh doanh nhờ việc có thêm 1 khoản tiền từ repo bởi khi còn trong thời hạn repo nhà đầu tư vẫn được hưởng cổ tức và các quyền lợi phát sinh khác như quyền dự họp đại hội cổ đông, quyền biểu quyết,…
• Đối với nhà đầu tư, nghiệp vụ repo cho phép các nhà đầu tư có thêm khoản tiền lớn tuy nhiên lãi suất thấp hơn so với việc vay cầm cố. Trường hợp nếu được repo giá cao thì nhà đầu tư nên tận dụng được tối đa nguồn vốn. Đồng thời, họ cũng được các công ty chứng khoán cung cấp thông tin đầy đủ, chi tiết liên quan đến chứng khoán mà họ đã repo.

• Đối với công ty chứng khoán, nghiệp vụ repo hỗ trợ các công ty chứng khoán có thêm quyền kinh doanh chứng khoán đã mua trong suốt thời gian hợp đồng và có khả năng gia tăng lợi nhuận. Đồng thời, nhờ có repo mà công ty chứng khoán đã theo một cách gián tiếp trở thành chủ thể cho vay hợp pháp, điều này thường chỉ có ngân hàng và các quỹ tín dụng được phép.
• Đối với thị trường tài chính, nghiệp vụ repo sẽ làm tăng tính thanh khoản cho thị trường và tạo điều kiện cho nhà đầu tư có được nguồn vốn vay từ công ty chứng khoán nhờ vào việc cạnh tranh giữa các đơn vị trong nghiệp vụ này.

Có thể thấy ý nghĩa của nghiệp vụ repo đem đến lợi ích cho cả nhà đầu tư, công ty chứng khoán và thị trường bởi đây là một hoạt động sôi nổi. Tuy nhiên, khi sử dụng repo cũng vẫn còn tiềm ẩn một số hạn chế nên các cơ quan quản lý nhà nước lo ngại và đã từng có biện pháp hành chính để can thiệp.

4. Điểm đặc trưng trong hợp đồng với Repo chứng khoán

Trong hợp đồng với Repo có một số điểm đó là:

• Bản hợp đồng repo chứng khoán thể hiện sự chuyển giao quyền sở hữu tài sản từ người bán sang người mua. Trong hợp đồng có thời hẹn repo, người mua (công ty chứng khoán – người cho vay) đây là chủ sở hữu tài sản sản chịu rủi ro và cũng được hưởng lợi phát sinh từ tài sản. Người bán (nhà đầu tư – người cho vay) phải làm cac thủ tục chuyển nhượng quyền sở hữu cho người mua.
• Bản hợp đồng repo, công ty chứng khoán được quyền sử dụng chứng khoán để kinh doanh kiếm lời trong thời hạn hợp đồng.

• Lưu ý cho nhà đầu tư đó là quan hệ trong các hợp đồng repo chứng khoán là quan hệ mua –bán nhưng quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng này không giống quyền, nghĩa vụ của các bên trong 1 hợp đồng mua bán thông thường.
• Trong bản hợp đồng repo chứng khoán, giá repo là yếu tố quan trọng nhất. Bởi trên cơ sở về giá, 2 bên sẽ cùng thiết lập 1 công thức tính giá đảm bảo lợi ích của cả 2 bên khi giao kết hợp đồng.

Điểm khác biệt về quyền và nghĩa vụ chính ở đây là đã chuyển nhượng quyền sở hữu chứng khoán sang cho người mua, nhưng người bán vẫn tiếp tục được hưởng cổ tức và một số quyền lợi khác phát sinh (trước đó) từ cổ phiếu mà nhà đầu tư đã chuyển nhượng cho công ty chứng khoán.

5. Repo cổ phiếu là gì? Cầm cố chứng khoán là gì?

+ Repo cổ phiếu được hiểu là nghiệp vụ mua bán cổ phiếu có kỳ hạn trong đó khách hàng bán cổ phiếu cho công ty chứng khoán và cam kết mua lại với mức giá vào thời điểm nhất định trong tương lai theo một thỏa thuận với công ty chứng khoán.

Giá mua lại = Giá bán lần 1x (1 + lãi suất repo/365 x số ngày bán chứng khoán)

+ Cầm cố chứng khoán là hoạt động các ngân hàng thương mại tổ chức tín dụng cho người đầu tư vay tiền để đầu tư chứng khoán, tài sản đảm bảo là chứng khoán. Nên đây thực chất là một dạng quan hệ hợp đồng giữa bên cầm đố (người đầu tư) và bên nhận cầm cố (ngân hàng).

6. Điểm khác nhau giữa Repo cổ phiếu và cầm cố chứng khoán

Trên đây, là những kiến thức cơ bản về repo chứng khoán là gì? repo cổ phiếu là gì? Ý nghĩa của nghiệp vụ repo. Hy vọng với những thông tin hữu ích chia sẻ trên giúp nhà đầu tư hiểu hơn về nghiệp vụ repo. Đây là hình thức vay vốn tiên tiến, hợp lý mà nhiều nhà đầu tư đã áp dụng để giải quyết nhu cầu tài chính khi cần trong khi đầu tư. 

Nhà đầu tư tham khảo thêm một số dịch vụ chứng khoán hiện tại chúng tôi đang cung cấp như: Dữ liệu chứng khoán cho Amibroker, Youtube chứng khoán, Robot chứng khoán,….Hãy truy cập website: chungkhoanlagi.vn hoặc hotline: 0372.095.129 để biết thêm chi tiết.