Chứng khoán phái sinh là kênh đầu tư đang được nhiều nhà giao dịch lựa chọn sử dụng cho chiến lược đầu tư của mình. Vậy đáo hạn chứng khoán phái sinh là gì? Ngày đáo hạn phái sinh là gì? Có ảnh hương đến thị trường như thế nào cùng tìm hiểu chi tiết bài viết dưới đây.
1. Đáo han chứng khoán phái sinh là gì? Ngày đáo hạn phái sinh là gì?
a. Đáo hạn chứng khoán phái sinh là gì?
Đáo hạn chứng khoán phái sinh là ngày kết thúc hiệu lực của hợp đồng tương lai kỳ hạn đó. Trong ngày đáo hạn, thị trường sẽ đóng vị thế và thanh toán lãi lỗ cho nhà đầu tư. Những nhà đầu tư chưa đóng lệnh sẽ được đóng ở giá đóng cửa (phiên ATC) của chỉ số VN30.
b. Ngày đáo hạn phái sinh là gì?
Ngày đáo hạn phái sinh hay còn gọi là đáo hạn phái sinh (Expiration date) là ngày hiệu lực cuối cùng của một loại hợp đồng phái sinh. Đây cũng là ngày mà hợp đồng đó sẽ hết hạn và không còn hiệu lực nữa. Trước hoặc trong ngày đáo hạn, những người tham gia hợp đồng cần phải quyết định vị thế cuối cùng của họ. Đáo hạn phái sinh viết tắt là Đáo hạn PS.
Hiểu theo một cách đơn giản thì Đáo hạn PS là ngày cuối cùng mà hợp đồng phái sinh còn hiệu lực. Trước ngày này, nhà đầu tư sẽ cần phải giải quyết với vị thế mà họ đang giữ. Sau khi hợp đồng quyền chọn hay hợp đồng tương lai qua hết ngày Đáo hạn PS , nó không còn giá trị nên ngày Đáo hạn PS cũng chính là ngày cuối cùng để giao dịch quyền chọn.
Trường hợp nhà đầu tư không thực hiện quyền chọn, hoàn tất vị thế để nhận tài sản hoặc lợi nhuận thì điều này đồng nghĩa với việc để hợp đồng hết hạn và vô giá trị.
2. Chứng khoán phái sinh có lịch đáo hạn khi nào?
Trên thực tế, thông lệ của thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam, lịch Đáo hạn PS được quy định cụ thể vào ngày thứ Năm của tuần 3 trong tháng đáo hạn hợp đồng. Trường hợp ngày đáo hạn trùng với dịp nghỉ lễ thì hợp đồng sẽ được đáo hạn và ngày giao dịch liền trước đó.
Tại thị trường chứng khoán phái sinh của Việt Nam, thời điểm giai đoạn đầu của hợp đồng thị trường thường không có nhiều biến động hoặc thay đổi giao dịch. Nhưng đến càng gần ngày đáo hạn, thị trường phái sinh trở nên nhộn nhịp, đặc biệt ngày đáo hạn khoảng hai ngày,khi này các nhà đầu tư ồ ạt thực hiện để dẫn đến các biến động lớn.
Nhà đầu tư khi đầu tư chứng khoán phái sinh, nên chủ động nẵm rõ ngày đáo hạn để kịp thời thực hiện đóng các vị thế và chốt lời/cắt lỗ hiệu quả.
Ví dụ cụ thể lịch đáo hạn hợp đồng phái sinh chỉ số VN30 trong năm 2023 như sau:
| Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 | Ngày đáo hạn |
| VN30F2305 | 18/05/2023 |
| VN30F2306 | 15/06/2023 |
| VN30F2309 | 21/09/2023 |
| VN30F2312 | 21/12/2023 |
Nhà đầu tư khi mở tài khoản chứng khoán VPS hoặc chuyển ID môi giới nhập mã giới thiệu 6327 – Nguyễn Đức Đông hoặc K255 – Nguyễn Thị Phương sẽ được hỗ trợ sử dụng miễn phí phần mềm Robot chứng khoán Dstock và phần mềm phân tích cổ phiếu Dchart. Đây là 2 công cụ sản phẩm hỗ trợ các nhà đầu tư giảm thiểu rủi ro và gia tăng lợi nhuận trong đầu tư. Nhà đầu tư có thể tải trên IOS, ANDROID.
3. Đáo hạn chứng khoán phái sinh ảnh hưởng như nào tới thị trường
Có thể khẳng định rằng Đáo hạn PS có ảnh hưởng lớn đến thị trường bởi xu hướng chung trước ngày đáo hạn thị trường biến động khá mạnh.
Rất dễ hiểu bởi vì vào ngày đáo hạn, các nhà đầu tư dù đang ở vị thế nào cũng đều phải thực hiện vị thế trong giao dịch hoặc lựa chọn không thực hiện để hợp đồng trở nên vô giá trị. Nên họ có thể bán/không bán và mua/không mua trong giao dịch để chốt lời hoặc cắt lỗ.
Đây cũng được coi là thời điểm để các nhà đầu tư biết được kết quả giao dịch hợp đồng phái sinh có đạt được hiệu quả, kiếm được lợi nhuận hay không. Cũng dựa theo các dữ liệu thông kê từ năm 2017 đến hiện tại thì các phiên ATC luôn có sự biến động tăng giảm đột ngột, mã giao dịch trền sàn chênh lệch so với phiên trước ATC và theo xu hướng giảm là chủ yếu.
4. Một số lưu ý khi giao dịch ngày đáo hạn phái sinh
Thời diểm rất quan trọng và được ghi trong hợp đồng chứng khoán phái sinh đó chính là ngày đáo hạn tương lai. Khi kết thúc các phiên giao dịch đóng cửa ngày đáo hạn thì chỉ số của hợp đồng tương lai sẽ bằng với chỉ số của VN30 lúc đóng cửa, chênh lệnh giữa hợp đồng tương lai và VN30 chính là khoản lãi/lỗ của nhà đầu tư.
Trong trường hợp các nhà đầu tư chưa thực hiện đóng vị thế, vị thế sẽ tự động đóng khi kết thúc giao dịch. Điểm chênh lệnh giữa hợp đồng tương lai với chỉ số VN30 chính là lãi/lỗ của nhà đầu tư.
Nếu các nhà đầu tư đã đóng vị thế trước khi phiên ATC của ngày đáo hạn diễn ra, muốn tìm kiếm lợi nhuận. nhà đầu tư khi này chỉ cần xác định mức chênh lệch điểm giữa chỉ số hợp đồng tương lai và chỉ số VN30 để đưa ra các quyết định đặt lệnh mua hay bán.
Nếu nhà đầu tư đang mở vị thế trong khi vị thế hiện tại thuận lợi, nhà đầu tư có thể giữ và duy trì vị thế này đến kết thúc phiên ATC. Trong trường hợp bất lợi có thể đảo chiều vị thế bằng cách đặt lệnh ATC với số lượng hợp đồng gấp đôi vị thế hiện tại.
Trên thực tế thị trường luôn diễn biến bất ngờ vào những phút cuối phiên ATC của ngày đáo hạn, trong đó có thể can thiệp của một số “ông lớn” nên nhà đầu tư cần theo dõi kỹ và cẩn trọng khi đưa ra quyết định đầu tư.
Trên đây là chia sẻ về đáo hạn chứng khoán phái sinh và ngày đáo hạn PS. Hy vọng với những thông tin hữu ích trên nhà đầu tư hiểu hơn về đáo hạn PS và cần ghi nhớ để không bỏ lỡ cơ hội đóng vị thế.
Nhà đầu tư có thể tham khảo thêm một số dịch vụ chứng khoán chúng tôi đang cung cấp như: Dữ liệu chứng khoán cho Amibroker, Phần mềm chứng khoán, Youtube chứng khoán,… Hãy truy cập website: chungkhoanlagi.vn hoặc liên hệ số hotline: 0372.095.129 để biết thêm chi tiết.
