Luật chứng khoán là những điều luật được quy định về các hoạt động chứng khoán và thị trường chứng khóa cũng như quyền và nghĩa vụ của người tham gia đầu tư này. Vậy Luật chứng khoán là gì? Những quy định cơ bản về luật mà nhà đầu tư cần nắm được là gì? Luật chứng khoán mới nhất hiện nay là luật nào? Chi tiết cùng tìm hiểu tại bài viết.
I. Tổng quan về luật chứng khoán
1. Luật chứng khoán là gì?
Luật chứng khoán là những điều luật được quy định về các hoạt động chứng khoán và thị trường chứng khoán, quyền và nghĩa vụ của những ai tham gia lĩnh vực kinh doanh, đầu tư này. Luật chứng khoán viết tắt là Luật CK
Luật CK bao gồm những quy định của pháp luật Việt Nam về tất cả những gì liên quan đến chứng khoán trên phạm vi lãnh thổ Việt Nam (chứng khoán, nhà đầu tư, cổ phiếu, trái phiếu, thị trường chứng khoán,..)
Theo Luật Chứng khoán 2019 có quy định định nghĩa về chứng khoán đó là:
“1. Chứng khoán là tài sản, bao gồm các loại sau đây:
- a, Cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ
- b, Chứng quyền, chứng quyền có bảo đảm, quyền mua cổ phần, chứng chỉ lưu ký
- c, Chứng khoán phái sinh
- d, Các loại chứng khoán khác do Chính phủ quy định”
2. Luật chứng khoán và đối tượng áp dụng
Đối tượng áp dụng và thực thị luật CK được quy định tại Điều 2 Luật Chứng khoán chi tiết như sau:
- 1. Tổ chức, cá nhân Việt Nam và tổ chức, cá nhân nước ngoài tham gia đầu tư chứng khoán và hoạt động trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
- 2. Cơ quan quản lý nhà nước về chứng khoán và thị trường chứng khoán.
- 3. Cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến hoạt động về chứng khoán và thị trường chứng khoán.
3. Một số nguyên tắc hoạt động của thị trường chứng khoán theo luật
Quy định về hoạt động chứng khoán và thị trường chứng khoán tại khoản 14 Điều 14 của Luật CK bao gồm các hoạt động: Chào bán, Niêm yết, giao dịch, kinh doanh, đầu tư chứng khoán, cung cấp dịch vụ về chứng khoán, công bố thông tin, quản trị công ty đại chúng và các hoạt động khác theo quy định của Luật này.
Tại điều 4 có quy định rõ: Đầu tư chứng khoán là hoạt động mua, bán, nắm giữ chứng khoán của các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán. Nhà đầu tư ở đây có thể là tổ chức hoặc cá nhân.
Thị trường chứng khoán hiện nay được Nhà nước tổ chức hoạt động theo Điều 5 Luật CK như sau:
- 1. Tôn trọng quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản trong hoạt động vê chứng khoán và thị trường chứng khoán, quyền tự do giao dịch, đầu tư, kinh doanh và cung cấp dịch vụ vê chứng khoán của tổ chức, cá nhân.
- 2. Công bằng, công khai, minh bạch.
- 3. Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư
- 4. Tự chịu trách nhiệm về rủi ro.
Bên cạnh đó, theo điều 6 của những chính sách mà Nhà nước thực hiện với mục tiêu phát triển và quản lý thị trường chứng khoán tốt hơn như sau:
- 1. Nhà nước có chính sách khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi để các tổ chức, cá nhân trong nước, nước ngoài được tham gia đầu tư và hoạt động trên thị trường chứng khoán nhằm huy động các nguồn vốn trung hạn và dài hạn cho đầu tư phát triển.
- 2. Nhà nước có chính sách quản lý, giám sát bảo đảm thị trường chứng khoán hoạt động công bằng, công khai, minh bạch, an toán và hiệu quả.
- 3. Nhà nước có chính sách đầu tư hiện đại hóa cơ sở hạ tầng, công nghệ thông tin cho hoạt động của thị trường chứng khoán, phát triển nguồn nhân lực cho ngành chứng khoán, tuyên truyền, phổ biến kiến thức về chứng khoán và thị trường chứng khoán.
Nhà đầu tư mở tài khoản chứng khoán VPS hoặc chuyển ID môi giới 6327 – Nguyễn Đức Đông hoặc K255 – Nguyễn Thị Phương để được hỗ trợ phần mềm Robot chứng khoán Dstock và phần mềm phân tích cổ phiếu Dchart. Đây là 2 công cụ hỗ trợ sản phẩm các nhà đầu tư giảm thiểu rủi ro khi đầu tư và nâng cao hiệu quả lợi nhuận. Tải trên nền tảng IOS, ANDROID.
II. Tìm hiểu Luật chứng khoán mới nhất hiện nay
1. Luật Chứng khoán mới nhất là luật nào?
Chính thức ngày 26/11/2019, Quốc Hội chính thức thông qua Luật CK 2019 là Luật có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2021.
Đến thời điểm hiện tại vẫn chưa có bất kỳ thông tin, văn bản hay dự thảo nào về việc ban hành Luật Chứng Khoán mới để thay thế cho Luật Chứng khoán 2019.
Vậy nên, tính đến thời điểm hiện nay Luật CK 2019 vẫn có hiệu lực và tiếp tục được áp dụng cho đến khi có văn bản luật khác thay thế.
2. Nghị định nào còn hiệu lực hướng dẫn Luật Chứng khoán?
Những nghị định hiện đang có hiệu lực và được sử dụng để hưởng dẫn thi hành Luật CK 2019 đó là:
- Nghị định 08/2023/NĐ-CP sửa đổi và ngưng hiệu lực thi hành một số điều tại các Nghị định quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế.
- Nghị định 65/2022/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 153/2029/NĐ-CP quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế.
- Nghị định 128/2021/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 156/2020/NĐ-CP về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán.
- Nghị định 153/2020/NĐ-CP quy định trong việc chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế.
- Nghị định 155/2020/NĐ-CP hướng dẫn về Luật Chứng Khoán
- Nghị định 158/2020/NĐ-CP quy định về chứng khoán phái sinh và thị trường chứng khoán phái sinh
- Nghị định 156/2020/NĐ-CP quy định về cách xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán.
3. Thông tư còn hiệu lực hướng dẫn Luật Chứng khoán
- Thông tư 120/2020/TT-BTC có quy định về giao dịch cổ phiếu niêm yết, đăng ký giao dịch và chứng chỉ quỹ, trái phiếu doanh nghiệp, chứng quyền có bảo đảm niêm yết trên hệ thống giao dịch chứng khoán cho Bộ Tài chính ban hành.
- Thông tư 119/2020/TT-BTC có quy định về hoạt động đăng ký, lưu lý, bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán do Bộ Tài chính ban hành.
- Thông tư 117/2020/TT-BTC thực hiện quy định về phương pháp tính khoản thu trái pháp luật, số lợi bất hợp pháp có được là do thực hiện hành vi vi phạm pháp luật về chứng khoán và thị trường chứng khoán do Bộ Tài chính ban hành.
- Thông tư 121/2020/TT-BTC có quy định về hoạt động của các công ty chứng khoán do Bộ trưởng Bộ tài chính ban hành
- Thông tư 118/2020/TT-BTC thực hiện hướng dẫn nội dung về chào bán, phát hành chứng khoán, chào mua công khai, mua lại cổ phiếu, đăng ký công ty đại chúng và hủy tư cách công ty đại chúng do Bộ Tài chính Ban hành.
- Thông tư 99/2020/TT-BTC sẽ thực hiện hướng dẫn về hoạt động của công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán do Bộ trưởng Bộ tài chính ban hành
- Thông tư 98/2020/TT-BTC thực hiện hướng dẫn về hoạt động và quản lý đầu tư chứng khoán do Bộ Tài chính ban hành quyết định
- Thông tư 97/2020/TT-BTC thực hiện hướng dẫn hoat động của văn phòng đại diện, chi nhánh công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ nước ngoài tại Việt Nam do Bộ Tài Chính ban hành.
- Thông tư 95/2020/TT-BTC hướng dẫn về giám sát giao dịch chứng khoán trên thị trường chứng khoán do Bộ Tài Chính ban hành.
- Thông tư 96/2020/TT-BTC hướng dẫn công bố thông tin trên thị trường chứng khoán do Bộ Tài chính ban hành.
4. Các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động về chứng khoán và thị trường chứng khoán
Theo điều 12 Luật CK 2019 có quy định những hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động về chứng khoán và thị trường chứng khoán bao gồm đó là:
- Trực tiếp hoặc gián tiếp thực hiện hành vi gian lận, lừa đảo, làm giả tài liệu, tạo dựng nên những thông tin không đúng sai sự thật hoặc công bố các thông tin sai lệnh hoặc che giấu các thông tin hoặc bỏ sót các thông tin cần thiết dẫn đến hiểu lầm nghiêm trọng và làm ảnh hưởng tới hoạt động chào bán, niêm yết, giao dịch, kinh doanh, đầu tư chứng khoán, cung cấp dịch vụ về chứng khoán.
- Sử dụng các thông tin nội bộ để mua, bán chứng khoán cho chính mình hoặc cho người khác, tiết lộ, cung cấp các thông tin nội bộ hoặc tư vấn cho người khác mua, bán chứng khoán trên cơ sở thông tin nội bộ.
- Sử dụng một hoặc nhiều các tài khoản giao dịch của mình hoặc của người khác hoặc thông đồng để từ đó thực hiện việc mua, bán chứng khoán để nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo, giao dịch chứng khoán với hìn thức cấu kết, lôi kéo, người khác mua, bán để thực hiện hành vi thao túng giá chứng khoán, kết hợp và sử dụng các phương pháp giao dịch khác hoặc kết hợp tung tin đồn sai sự thật, cung cấp thông tin sau lệch ra công chúng để thao túng giá chứng khoán.
- Thực hiện các hoạt động kinh doanh chứng khoán, cung cấp dịch vụ chứng khoán khi chưa được Ủy ban chứng khoán Nhà nước cấp giấy phép, cấp giấy chứng nhận hoặc chấp thuận.
- Sử dụng tài khoản, tài sản của khách hàng khi không được khách hàng ủy thác hoặc trái quy định của pháp luật hoặc lạm dụng tín nhiệm để từ đó chiếm đoạt tài sản của khách hàng.
- Có hành vi cho người khác mượn tài khoản để giao dịch chứng khoán, đứng tên sở hữu chứng khoán hộ người khác dẫn đến hành vi thao túng giá chứng khoán.
- Tổ chức thị trường giao dịch chứng khoán trái với quy định của Luật chứng khoán 2019.
Qua bài viết trên chúng tôi tổng hợp chi tiết về luật chứng khoán là gì? Luật chứng khoán mới nhất hiện nay và luật cơ bản của Nhà nước Việt Nam về chứng khoán hy vong với những thông tin hữu ích này hỗ trợ nhà đầu tư hiểu, tuân thủ theo và không làm trái luật.
Nhà đầu tư tham khảo một số dịch vụ chứng khoán hiện tại chúng tôi đang cung cấp như: Dữ liệu chứng khoán cho Amibroker, Robot chứng khoán, Youtube chứng khoán,… hãy truy cập website: chungkhoanlagi.vn hoặc hotline: 0372.095.129 để biết thêm chi tiết.
